Ghen là một thuộc tính, một cảm xúc đặc biệt của tình yêu, nó là thứ gia vị không thể thiếu, là thuốc thử liều cao, là thước đo độ nông sâu, nặng nhẹ tính chung thủy của tình yêu: “Ớt nào mà ớt chả cay/ Gái nào mà gái chẳng hay ghen chồng”

Không biết bao nhiêu nhà văn nhà thơ viết về ghen, Thi hào Nguyễn Du đã xây dựng lên hình mẫu điển hình về ghen. Cô nàng Hoạn Thư với câu thơ lột tả tất cả tính độc ác của con người khi ghen: “Bề ngoài thơn thớt nói cười/ Mà trong thâm hiểm giết người không dao”

Hàn Mạc Tử và Nguyễn Bính thể hiện cái ghen thật mãnh liệt. Cái ghen của họ khi yêu là đòi hỏi độc quyền, là sở hữu tuyệt đối người mình yêu, không cho bất kì ai phạm tới: “Nghĩa là ghen quá đấy mà thôi/ Thế nghĩa là yêu quá mất rồi/ Và nghĩa là cô là tất cả/Cô là tất cả chỉ riêng tôi”

Và mạnh hơn nữa, sâu cay hơn nữa, nữ thi sĩ Hồ xuân Hương khi tả cái ghen trong lấy chồng chung đã thốt lên câu chửi thề độc địa đầy chua chát: “Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng/ Chém cha cái kiếp lấy chồng chung/ Năm thì mười họa hay chăng chớ/ Một tháng đôi lần có cũng không”

Trong xã hội hiện đại, đã bao thảm kịch xẩy ra, cười ra nước mắt, nhiều khi gây ra thương tích, án mạng chỉ vì đánh ghen. Khi nổi máu ghen con người ta không làm chủ được mình, sẵn sàng hành động độc ác, vô nhân tính, đó là cách giải quyết bằng bạo lực cái sự ghen.

Lang thang trêntrang Web Lục Bát Việt Nam, tôi chợt đọc được bài thơ "Ghen" của Trương Nam Chi, bài thơ đã để lại trong tôi một tình cảm tốt đẹp, một ấn tượng sâu sắc, một cách nhìn khác, đầy vị tha, khoan dung, độ lượng và nhân ái, một nét đẹp điển hình của người phụ nữ Việt Nam, thùy mị, nết na, trước cái sự ghen.

GHEN…

Lạt mềm… em buộc làm sao?
Phút giây ai đổ dầu vào lửa than
Phút giây tiên bụt quy hàng
Phút giây lòng dạ ruột gan bời bời

Lạt mềm… xin trả cho người
Con tim hoang dại say lời phù vân
Con tim lầm lỡ bao lần
Con tim mắc nợ có cần thứ tha?

Lạt mềm… buộc thói trăng hoa
Bao nhiêu vòng hết xót xa thì dừng
Lạt mềm buộc cái dửng dưng
Người đi, kẻ ở thôi đừng vấn vương

Lạt mềm…
Mình buộc mình
Thương!

Trương Nam Chi

Chỉ bằng hai câu thơ, với hình ảnh gần gũi, thân thuộc nhưng đặc sắc và điển hình, nhà thơ đã mô tả được tất cả sức mạnh bạo liệt của cái ghen, ví chúng như bếp than gặp lửa, thật khéo và chính xác. Ai cũng biết rằng khi đổ dầu vào bếp than hồng, chỉ trong một khoảng khắc cực ngắn, ngọn lửa sẽ bùng cháy dữ dội, rừng rực, nóng bỏng, nó có thể thiêu cháy, hủy diệt tất cả những gì cản trở mà nó gặp phải trên đường đi, đó là cái ghen mà sức mạnh long trời, động đất không thể kiểm soát nổi.

Ngay cả một thế giới linh thiêng, cao đẹp, là niềm mơ ước ngàn vạn đời nay của con người, đó là tiên bụt, một thế giới không còn tham sân si, đã vượt qua vòng luân hồi, trở thành bất tử, với quyền năng và phép màu tối thượng, có thể làm được những việc diệu kì, vượt qua sức tưởng tượng của con người,thế mà cũng bất lực quy hàng trước cái ghen. Tâm hồn trái tim nhân ái của nhà thơ trong "Phút giây lòng dạ ruột gan bời bời", đã thốt lên câu hỏi đầy bi thương, da diết "lạt mềm... em buộc làm sao", ngắn gọn và tinh tế:

Lạt mềm... em buộc làm sao?
Phút giây ai đổ dầu vào lửa than
Phút giây tiên bụt quy hàng
Phút giây lòng dạ ruột gan rối bời

Tình yêu lạ lắm, chẳng ai hiểu được nó, và cũng rất khó kiểm soát, những phút giây ngoài vợ ngoài chồng: “Chẳng ai hiểu được chữ tình/ Đành cho nó dắt tim mình đi hoang”

Trong xã hội không thiếu gì những người đa tình, đa cảm, trái tim luôn chênh chao với những gì tươi mới, tham vàng, bỏ ngãi, lẳng lơ, trăng hoa, con tim luôn bị say đến hoang dại những lời phù vân, con tim đã bao lần lầm lỡ, đã bao lần phản bội, đã bao lần cần được thứ tha thế mà người ấy vẫn không chừa, vẫn phản bội mối tình chung thủy, vẫn phản bội trái tim yêu thương, vẫn cởi bỏ nút lạt mềm buộc chặt với nhau và trả lại cho người:

Lạt mềm... Xin trả cho người
Con tim hoang dại say lời phù vân
Con tim lầm lỡ bao lần
Con tim mắc nợ có cần thứ tha?

Mặc dù như vậy, người phụ nữ vẫn đón nhận và xử sự với thói trăng hoa thật nhẫn nhịn, kiên trì và cao thượng, bằng tình yêu thương chân thành, tha thiết, bằng đức hạnh, bằng sự dịu dàng đầy nữ tính, khuyên nhủ, cảm hóa, như chiếc lạt mềm buộc hai trái tim nhau,mong anh trở về với tình yêu thủy chung, son sắt, đợi chờ, dù phải buộc biết bao vòng, em thốt lên một câu hỏi đau đớn, như nước mắt chảy ngược về tim mình, không biết đến khi nào thì dừng, đến khi nào thì anh tỉnh ngộ quay về với em:

Lạt mềm... buộc thói trăng hoa
Bao nhiêu vòng hết xót xa thì dừng?

Khi tình yêu không còn nữa, trái tim lạnh lẽo,"dửng dưng" đóng băng, khi gần nhau chỉ còn "những tấm lòng nguội lạnh, những nhiệt tình xuống quá độ âm "chỉ còn khó chịu, hận thù, thì giải pháp chia tay là tất yếu, em đã chọn cách chia tay trong hòa bình, chia tay như những người bạn, em nhủ lòng mình đã làm hết cách, thôi đừng vấn vương nữa, em nhận lấy xót thương về mình, thật cao thượng và nhân từ:

Lạt mềm buộc cái dửng dưng
Người đi kẻ ở thôi đừng vấn vương
Lạt mềm...
Mình buộc mình
Thương!

Bài thơ thật hay, từ ngữ dung dị, nhưng thấm đẫm yêu thương, như tiếng nói thì thầm giầu cảm xúc của người phụ nữ trước biến cố to lớn của cuộc đời nhưng vẫn nhân hậu, thủy chung, vị tha và thật thánh thiện, ta cảm ơn đời đã sinh ra cho chúng ta nửa trái tim tuyệt vời đến vậy, cảm ơn tác giả.

Mạnh Đại