Thứ ba, 19/03/2024,


Đến với bài thơ hay “SỢI TÌNH YÊU” của tác giả Thu Anh – Lời bình: “CHỊ NGỒI ĐAN ÁO CHỜ ANH” của Vương Bảo. (20/08/2021) 
Đến với bài thơ hay “SỢI TÌNH YÊU” của tác giả Thu Anh – Lời bình: “CHỊ NGỒI ĐAN ÁO CHỜ ANH” của Vương Bảo.

 
 
 

Thu Anh
 
 
 
 
SỢI TÌNH YÊU

Bỗng nhiên trở rét Nàng Bân
Cuộn len xưa lại thêm lần gỡ ra
Chị ngồi trong gió tháng ba
Hoa đào rụng hết sắp qua xuân rồi

Dây len như sợi mặt trời
Soi vào góc khuất một thời chiến tranh
Chị ngồi đan áo chờ anh
Bao nhiêu mùa lá trổ cành chưa xong.

Chiến trường bom lửa mênh mông
Anh đi, đi mãi mà không ngày về
Sen tàn, trời lịm tiếng ve
Cành thu trơ khấc chỉ về mùa đông

Bao nhiêu sợi nhớ sợi mong
Cởi ra thắt lại… thương chồng phương xa
Chớp đêm sáng lạnh hiên nhà
Chị thành chiếc bóng xót xa canh dài

Chòng chành bến nước mười hai
Thuyền long lay ván buồm phai nhạt màu
Bóng chim tăm cá tìm đâu
Cuộn len như trái địa cầu cứ lăn…

T.A


   Tình yêu là khái niệm ghi nhận của những trái tim đa cảm. Tình yêu không có hình hài, không có màu sắc. Thế nhưng khi nói đến tình yêu người họa sĩ lại vẽ một trái tim hồng. Người làm thơ lại nói đến nhịp đập của trái tim qua sự bùng nổ của ngọn lửa lòng, sự dào dạt của núi lửa phun trào…Còn nàng thơ Thu Anh lại đề cập đến tình yêu bằng hình tượng của sợi tơ lòng. Đó là thi phẩm "Sợi tình yêu".
Hai khổ thơ mở đầu với bốn cặp lục bát, tác giả đã khơi dậy hai hình ảnh của hai người phụ nữ ở hai không gian khác biệt, hai thời gian xa vời vợi. Nhưng lại có một điểm chung là yêu chồng tha thiết:

Bỗng nhiên trở rét Nàng Bân
Cuộn len xưa lại thêm lần gỡ ra
Chị ngồi trong gió tháng ba
Hoa đào rụng hết sắp qua xuân rồi

Dây len như sợi mặt trời
Soi vào góc khuất một thời chiến tranh
Chị ngồi đan áo chờ anh
Bao nhiêu mùa lá trổ cành chưa xong.


       Chỉ một câu thơ" Bỗng nhiên trở rét nàng Bân" ta ngỡ ngàng thấy sự đột ngột đến bất ngờ qua từ "bỗng nhiên". Việc gì đã diễn ra để Nàng Thơ phải xúc động để tứ thơ thức dậy từ đây ? Ấy là "trở rét Nàng Bân". Mở đầu bài thơ lại nói về Nàng Bân (rét Nàng Bân là câu chuyện cổ tích đã bay qua bao thế kỷ. Nàng Bân hiện thực, nhưng vụng về. Nàng may áo cho chồng suốt cả mùa đông mà chỉ may được đôi cổ tay. Nàng cứ miệt mài cần mẫn. Ngọc Hoàng thương tình đã cho rét thêm vài ngày nữa trong tháng ba. Ta quen gọi là rét Nàng Bân. Người đời có câu "Nàng Bân may áo cho chồng/ May ba tháng ròng mới trọn cổ tay").
 
        Nàng Bân và "cuộn len, xưa lại thêm lần gỡ ra" thật bất ngờ giữa hai không gian, hai thời gian xa ngái lại bỗng gặp nhau và thăng hoa trong một cặp lục bát. Nàng Bân may áo cho chồng gỡ từng sợi tơ, tìm lại từ cuộn len xưa - Người ấy là "chị". Chị và Nàng Bân là hai phụ nữ, một nhịp đập con tim: yêu quý chồng hết mực. "Cuộn len xưa" hình ảnh thực đã hiện ra trên trang giấy, trên bàn tay chị. "Cuộn len xưa hay cuộn tơ lòng xưa, thực mà hư, hư mà thực. Tất cả đều nói nỗi lòng của chị. Nỗi lòng ấy đã xếp lại từ xưa, mong bụi thời gian hãy khỏa lấp đi. Nhưng thời gian không che lấp được. Khi ngọn lửa lòng ấy lại bùng cháy vì có "gió tháng ba" có "hoa đào rụng hết", xuân đã mạt rồi, hạ sơ đã đến.

    Nỗi nhớ lại day dứt, phép ví von đầy chất thơ được thể hiện "dây len như sợi mặt trời". Hình ảnh "sợi mặt trời" cách nói sáng tạo chỉ sợi tơ lòng nóng bỏng. Bởi lẽ mặt trời là nguồn sáng của trái đất. Không có mặt trời thế giới, hóa hoang vu. Mặt trời có hạt, có tia, có sợi…. nghĩa là có tất cả những gì cần cho sự sống. Nó không phải sợi của sao Kim, sao Mộc. "Dây len" và "Sợi mặt trời" đã hòa làm một, đã soi sáng lay gọi sư mê man của một quá trình chôn lấp và " thời chiến tranh" đã lại hiện về trong góc khuất của con tim đa cảm, khi sợi dây len xuất hiện. Và "Chị ngồi đan áo cho anh/ Bao nhiêu mùa lá trổ cành chưa xong".


       Chị và Nàng Bân thật khéo gặp nhau trên hành trình đan áo cho chồng. Nàng Bân thì dệt cả mùa đông chưa xong áo. Chị thì đan áo cho chồng "bao mùa lá" đã rụng chưa hoàn thành. Không nản lòng Nàng Bân cứ may, chị cứ đan áo. Thế mới biết sợi tình yêu có sức mạnh vô biên ! Thời gian cứ trôi, cuộc chiến còn đầy gian khổ hy sinh. Người ở hậu phương cứ chờ ngày trở về của người tiền tuyến:

Chiến trường bom lửa mênh mông
Anh đi đi mãi mà không ngày về
Sen tàn, trời lịm tiếng ve
Cảnh thu trơ khấc chỉ về mùa đông
 
Những hình ảnh mang tính ước lệ được tác giả kế thừa của thơ văn xưa được dùng sáng tạo trong những dòng lục bát ở khổ thơ này (Thơ xưa: sen tàn cúc lại nở hoa - Hạ đi thu đến. Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông - Hạ đã về…) Đó là "Sen tàn, tiếng ve, cành thu". Mùa cứ qua thời gian không trở lại. Thời gian là thử thách với muôn loài, thời gian đã hình hài vóc dáng thay đổi. Chiến trường nơi anh có mặt cứ dài rộng mãi ra. Chị cứ trông chờ, nơi đầu sóng ngọn gió, nơi sống chết liền kề trong gang tấc.
      Nhưng anh không nản lòng quyết tâm, bám trụ mặc cho "bom lửa mênh mông". Lại một phép hoán dụ được sử dụng để diễn tả nơi ác liệt của trận chiến, đi đi mãi mà không "câu thơ như một tiếng nấc của sự chờ mong" Anh đi đi mãi mà không ngày về" (người xưa đã từng nói: "Cổ kim chinh chiến kỷ nhân hồi"- " Xưa nay người ra trận ít khi trở lại). Biết thế mà chị cứ chờ, bao mùa hạ đã qua "sen tàn", bao mùa thu đã hết "cành thu trơ khấc"…

       Nỗi nhớ mong ấy đã được tác giả chuốt thành sợi - sợi tơ lòng… sợi tình yêu, sợi mặt trời. Những sợi mỏng manh ấy đã được lần lượt xếp thành lớp, thành cuộn. Cuộn ấy ngày một lớn lên mà cụ thể là "cuộn len, xưa". Những sợi tơ lòng ấy cứ" cởi ra" rồi "thắt lại". Tình cảm của trái tim yêu rất lạ! Nó không chịu mệnh lệnh của khối óc. Tình là tình, lý là lý. Bên tình bên lý bên nào nặng hơn? Câu hỏi bao đời đặt ra để ta cứ day dứt mãi. Cuộn tơ lòng ở trái tim có "sợi nhớ sợi mong", sợi nào nhiều hơn sợi nào? Khó mà đo đếm. Chỉ biết rằng nhớ và mong cứ bền chặt quấn quýt để "thương chồng phương xa". Cảnh cô đơn đã đến với chị mỗi đêm trở về "Chớp đêm sáng lạnh hiên nhà/ Chị thành chiếc bóng xót xa canh dài"
Cuộn tơ lòng xưa cứ gỡ ra, chẳng bao giờ thắt lại cả. Bài thơ đã khép lại:

Chông chênh bến nước mười hai
Thuyền long lay ván buồm phai nhạt màu
Bóng chim tăm cá tìm đâu
Cuộn len như trái địa cầu cứ lăn


      Tác giả đã khái quát được thân phận người phụ nữ vất vả trăm chiều. Họ là người chính chuyên. Những thành ngữ mà khổ thơ dùng rất gần với cách diễn đạt của ca dao nên dễ đi vào lòng độc giả như "bến nước mười hai, bóng chim tăm cá" ("Bến nước mười hai" hay" mươi hai bến nước" chỉ là cách đảo từ nhưng chung ý nghĩa chỉ sự long đong vất vả của người phụ nữ không làm chủ được cuộc đời mình, khi lập gia đình có sự may rủi. Mười hai bến nước là: Công, hầu, bá, tử - Sĩ, nông, công thương - Ngư, tiều, canh, mục). Cuộn len chị gỡ ra cứ lăn hoài chẳng bao giờ hết, chẳng bao giờ thu lại được. Đó là cuộn tơ lòng không có hồi kết cũng như trái đất cứ quay mãi.


      Thơ lục bát là nỗi lòng, là sự rung động của trái tim, đa cảm "Sợi tình yêu" của Nàng Thơ Thu Anh, với năm khổ thơ, hai mươi câu lục bát đã thành công bước đầu trong việc vận dụng, nghệ thuật để chuyển tải nội dung. Bài thơ là cuộn tơ lòng, sợi nhớ sợi thương dài, dài mãi. Mở đề là một tích xưa (Nàng Bân). Kết đề là những thành ngữ (mười hai bến nước, bóng chim tăm cá). Những hình ảnh trong bài thơ đượm tình. Người ra đi vẫn gửi lại niềm hy vọng cho người ở lại. Người ở lại vẫn sống vẫn chờ mong. Chất tươi sáng của thi phẩm là ở đây. Hy vọng của đời này không bao giờ hết vì "Trái địa cầu cứ lăn".
Cảm ơn Thu Anh đã cho tôi được thưởng thức một thi phẩm đẹp và hay !
 
Ngày 10.8.2021
 
 
Vương Bảo HP
ĐT: 0932.297.399
 

BTV giới thiệu: Nhà thơ Trịnh Toại 

Chia sẻ:                   Gửi cho bạn bè
Mỗi độc giả cũng là một tác giả
(Mời bạn cho ý kiến, cảm nhận và lời bình sau khi đọc bài viết trên)
Họ và tên  *
Địa chỉ  *
Email  *
Điện thoại  *
Nội dung (bạn cần sử dụng font chữ Unicode, có dấu; ghi đầy đủ họ tên, địa chỉ, email, điện thoại,... Nếu thiếu các thông tin đó, có thể chúng tôi sẽ từ chối cho hiển thị
 
  Đinh Thu Hương - Dinhthuhuong061@gmail.com - 0974612295 - Vĩnh Bảo Hải Phòng  (Ngày 20/08/2021 23:48:57)

Lời thơ hay,chất chứa nhiều quan niệm sâu sắc về tình yêu, mong tác giả Thu Anh có thể ra thật nhiều tác phẩm ý nghĩa như vậy nhằm phục vụ nhu cầu cũng như sở thích của mỗi độc giả như chúng tôi...Mong tác giả sẽ ngày càng thành công hơn trên sự nghiệp của mình

  Phạm Thị Thu Anh - Thuanhbaohp@gmail.com - 0904214769 - 24/44 Lê Lai, Lạc Viên, Ngô Quyền, Hải Phòng  (Ngày 20/08/2021 23:12:02)

Cảm ơn Ban quản trị trang thơ Lục bát.com đăng thi phẩm Sợi tình yêu. Đây là bài thơ nói về sự chung thủy, hy sinh thầm lặng của người vợ liệt sĩ trong chiến tranh. Cảm ơn Bác Vương Bảo, con mạn phép được gọi là Nhà phê bình văn học đã đọc và bình thi phẩm Sợi tình yêu thật ngọt ngào, ấm áp và đầy tâm huyết có sức rung và thật cảm động. Bác là người có trái tim mẫn cảm, đọc và hiểu nhiều về lục bát về điển cố... thật tuyệt vời. Chúc Bác cùng Ban Quản trị trang Lục bát.com thật nhiều sức khỏe, vui vẻ, bình an và hạnh phúc.
Trân trọng!

Các bài khác: