Thứ năm, 28/03/2024,


Ðộc đáo lễ quá tăng (02/12/2011) 
 
Ðộc đáo lễ quá tăng
 
Trong gió lạnh của đợt rét đầu mùa, chúng tôi trèo đèo vượt dốc, tới bản Phiêng Lầm (Bản Thi, Chợ Ðồn, Bắc Cạn) chứng kiến một lễ hội độc đáo - "lễ quá tăng" (tiếng Dao có nghĩa là lễ cấp sắc) được cư dân nơi đây tổ chức trang trọng và linh thiêng.
 
Dân bản Phiêng Lầm thưa thớt, chỉ vỏn vẹn 35 nóc nhà và chưa đầy 200 nhân khẩu, chủ yếu làm nương sinh sống. Cư dân đa số là người Dao Ðỏ, điều kiện sinh hoạt chủ yếu tự cung tự cấp nhưng lại có một đời sống văn hóa tinh thần khá phong phú với những phong tục, tập quán và lễ hội độc đáo.
 
Từ xa xưa, người Dao Ðỏ vẫn truyền tụng câu chuyện: Khi tổ tiên họ đang sinh sống yên ổn trên các triền núi, ma quỷ bỗng nhiên xuất hiện hại người, giết vật nuôi, lộng hành phá hoại mùa màng. Thấy vậy, Ngọc Hoàng lệnh cho các vị thần tiên truyền phép thuật cho những người đàn ông làm chủ gia đình, rồi cấp cho một đạo sắc phong thầy (quá tăng) để cùng với quân nhà trời trừ yêu diệt quái.
 
Lễ cấp sắc là để công nhận người đàn ông đã thật sự trưởng thành cả về thể chất và tâm linh. Nét sinh hoạt văn hóa dân gian đặc trưng của đồng bào Dao Ðỏ, song lại có sự cộng cảm với triết lý Ðạo Phật, qua đó giáo dục cao về đạo đức gia đình và trách nhiệm với cộng đồng.
 
May mắn cho chúng tôi khi được tham dự trọn vẹn lễ quá tăng ở nhà ông Triệu Tài Long trong bản Phiêng Lầm. Năm nay, ông Long 44 tuổi và đây là lần cấp sắc thứ hai, còn đối với bốn em trai của ông thì đây là lần đầu tiên. Việc thực hiện lễ cấp sắc là một trong những sự kiện quan trọng của người đàn ông Dao Ðỏ, vì thế việc chuẩn bị đã được tiến hành chu đáo từ nhiều ngày trước. Ngày tháng hành lễ được ấn định, bảy thầy pháp cao tay, đầu bếp, người đầu chiếu được mời đến, những bộ váy áo truyền thống sặc sỡ, rồi bảy con lợn tạ... tất cả sẵn sàng cho buổi lễ long trọng.
 
Lần lượt các nghi lễ được các thầy pháp, các đầu sắc và mọi người tiến hành nghiêm cẩn, ròng rã suốt bốn ngày đêm trong không gian huyền ảo đèn nến lung linh. Sau lễ trình diện mở đầu, tiếp theo là lễ thỉnh mời Ngọc Hoàng xuống chứng kiến lễ cấp sắc rồi đến lễ thụ đèn. Trong buổi lễ này, người thụ lễ được cấp Ðạo Sắc với 10 điều cấm và 10 điều nguyện, được cấp pháp danh. Kết thúc nghi lễ, các thầy múa để dâng rượu, lễ vật tạ ơn thần linh.
 
Mặc dù đời sống đồng bào nơi đây còn nhiều thiếu thốn về vật chất, nhưng lệ tục truyền thống xuất phát từ quan niệm rất nhân văn, nhân bản này vẫn được mọi người tự nguyện lưu giữ và truyền lại cho con cháu.
 
 
Dương Quang
(Nguồn: Báo Nhân Dân)
Chia sẻ:                   Gửi cho bạn bè
Mỗi độc giả cũng là một tác giả
(Mời bạn cho ý kiến, cảm nhận và lời bình sau khi đọc bài viết trên)
Họ và tên  *
Địa chỉ  *
Email  *
Điện thoại  *
Nội dung (bạn cần sử dụng font chữ Unicode, có dấu; ghi đầy đủ họ tên, địa chỉ, email, điện thoại,... Nếu thiếu các thông tin đó, có thể chúng tôi sẽ từ chối cho hiển thị
 
Các bài khác: